Aanpasbaar lesmateriaal geeft docenten regie

Het onderwijs vraagt om steeds meer flexibiliteit en maatwerk. Hoe fijn is het als leermiddelen daarin meebewegen? Dat is precies wat aanpasbaar lesmateriaal doet: je kunt het naar eigen inzicht inzetten en bewerken. Zo houd je zelf de regie en pas je de lesstof aan op de leerbehoeften van jouw leerlingen of studenten.

De wereld om ons heen verandert snel. Dat geldt ook voor het onderwijs. Een verhoogde werkdruk, een verschuiving naar passend onderwijs, focus op basisvaardigheden, nieuwe vormen van hybride onderwijs. Actuele onderwerpen die veel vragen van het aanpassingsvermogen van de docent en van de methodes die docenten volgen. Met behulp van het aanpasbare lesmateriaal van ThiemeMeulenhoff kun je als docent de methode helemaal naar je eigen hand zetten.

Zelf de leerroute bepalen

Natuurlijk kun je de bewezen effectieve methodes van ThiemeMeulenhoff gewoon volgen zoals ze zijn ontworpen, vertelt trainer leermiddelen Lucy van der Weg. “Daarbij volg je de methode van A tot Z en wijk je niet af van de oorspronkelijke leerlijn. Dat is prima en je kunt erop vertrouwen dat je op een effectieve manier naar je leerdoelen toewerkt. Alleen merken we dat steeds meer docenten zelf keuzes willen maken. Zodat de lesstof bijvoorbeeld beter aansluit op de leerbehoeften van hun leerlingen en/of de schoolvisie. Het mooie aan de leermiddelen van ThiemeMeulenhoff is dat als je de structuur volgt, je zeker weet dat je aan de kwaliteitseisen voldoet. Terwijl je binnen de lesmethode eigen keuzes kunt maken.”

Van extra uitleg tot extra uitdaging

Leermiddelen aanpassen kan op tal van manieren. Zo kun je de lesmethode combineren met iets wat je zelf gemaakt hebt of met open leermateriaal. Stel dat samenwerken heel belangrijk is vanuit de schoolvisie. Dan heb je de mogelijkheid om individuele opdrachten over te slaan. Ook biedt het aanpasbare lesmateriaal van ThiemeMeulenhoff veel differentiatiemogelijkheden. De ene leerling heeft extra oefenmateriaal of uitleg nodig om zich de stof eigen te maken. Een andere leerling kan juist wel wat extra uitdaging gebruiken. Op die behoeften kun je inspelen met aanpasbaar lesmateriaal.

Oog voor leerdoelen

De keuze is reuze. Dat klinkt als een prachtige belofte, maar hoe maak je de juiste keuzes? Hoe voorkom je dat er hiaten in je aanbod zitten omdat je essentiële onderdelen overslaat? Van der Weg: “Er zijn docenten met een rugzak vol ervaring die vaak precies weten hoe ze een verkorte route kunnen uitstippelen, zonder dat ze daarbij een leerdoel missen. Terwijl bijvoorbeeld startende docenten of zij-instromers vaak behoefte hebben aan meer houvast. Voor alle docenten is het fijn om alle mogelijkheden van het leermiddel te kennen, zodat ze de juiste keuzes kunnen maken.” Om scholen te ondersteunen, organiseert ThiemeMeulenhoff regelmatig webinars, waarin we dieper op het werken met onze lesmethodes ingaan. Bijvoorbeeld over de keuzes die je zelf kunt maken, hoe je formatief handelen met het leermiddel kunt toepassen of hoe je leerlingen daar krijgt waar ze moeten zijn aan het eind van het schooljaar.

Leren van elkaar

De trainers van ThiemeMeulenhoff begeleiden ook schoolteams op locatie. “Dan gaan we met een sectie rond de tafel zitten. We bespreken wat de wensen zijn voor hun leerlingen en denken mee over de mogelijkheden”, vertelt Van der Weg. Het mooie van deze werkwijze is: de trainers nemen wat ze zien en horen op scholen ook weer mee terug naar de lesmethodeontwerpers. “Het is een samenwerkingsproces waarbij we van elkaar leren. Het levert ons regelmatig nieuwe inzichten op, die ervoor zorgen dat wij onze leermiddelen aanpassen. Zodat ze nog beter aansluiten op de behoeften van de docenten en leerlingen.”

Afspraken maken en evalueren

Wil je het succes van je aangepaste leerroute vergroten? Dan is het belangrijk om team- of sectiebreed afspraken met elkaar te maken. Bespreek met elkaar welke route je volgt of welke keuzes je maakt en waarom. Van der Weg: “Die keuzes komen bijvoorbeeld voort uit de onderwijskundige schoolvisie of vanuit evidence-informed werken. Heb het met elkaar over welke leermiddelen daarop aansluiten. En op welke manieren je leermiddelen kunt inzetten om gezamenlijke doelen te bereiken. Dat gesprek met elkaar aangaan is essentieel als je samen je onderwijs wilt verbeteren. Vervolgens moet je je afspraken ook monitoren. Ga aan de slag en evalueer hoe het gaat. Welke onderdelen werken in de praktijk? Hoe pak je dat aan? Wat moeten we bijstellen? Hoe kunnen we onze didactische vaardigheden verder aanscherpen? Door daar met elkaar over in gesprek te blijven en naar te handelen, kun je het onderwijs naar een hoger niveau tillen.”

Meebewegen met veranderingen

Bij sommige methodes van ThiemeMeulenhoff kun je online je eigen schoolboek samenstellen en on demand laten printen. Vooral het middelbaar beroepsonderwijs maakt hier gebruik van, omdat hier de leermiddelen moeten aansluiten op de beroepspraktijk. De inhoud van beroepen is natuurlijk altijd aan verandering onderhevig. Daarom is het fijn als je daar de lesstof eenvoudig op kunt laten aansluiten. Bij een ict-opleiding verandert er op dit moment bijvoorbeeld veel op het gebied van artificiële intelligentie. Hoe je nu een prompt schrijft is heel anders dan een jaar geleden. De kwalificatie-eisen voor wat studenten moeten kennen en kunnen wijzigen heel snel. Ook regionaal gezien kan het voordelen hebben om leermiddelen aan te passen. In gebieden met vervuilende fabrieken kunnen bepaalde ziektes bijvoorbeeld vaker voorkomen. Daar wil je bij een verpleegkunde-opleiding op kunnen inspelen. Met on demand schoolboeken kan dat.

Plezier in lesgeven

Aanpasbaar lesmateriaal is vooral een middel om docenten te helpen bij het vormgeven van lessen. Het geeft docenten eigenaarschap. Van der Weg hoopt dat ze hierdoor met nog meer plezier gaan lesgeven. “Met bevlogenheid en autonome keuzes in het leeraanbod halen docenten het beste uit zichzelf én motiveren ze leerlingen en studenten. Dat werkt door op de leerresultaten. Als wij daar met onze leermiddelen een bijdrage aan kunnen leveren, is ons doel bereikt.”

Verder verdiepen op dit onderwerp? Kom naar het Nationaal Leermiddelencongres!

De mensen van ThiemeMeulenhoff zijn er voor de mensen in het onderwijs. Samen denken we na over onderwijsontwikkelingen en werken we aan het onderwijs voor toekomstige generaties. Met ervaring, expertise én doeltreffende leermiddelen voor het versterken van onderwijsprofessionals. Samen leren vernieuwen.