Dimitri van Dillen: "Ik hoop vooral dat studenten hun hart volgen"

Hij is Leraar van het Jaar MBO 2022/2023. Co-eigenaar van de website Onderwijs op Afstand. En ambassadeur van Leraar 24, een website waar leraren kennis en tips vinden over onderwijs. Bovendien was Dimitri van Dillen de eerste gast in onze nieuwe podcastserie 'Uit Liefde voor Het Vak'. Wat waren de zeven belangrijkste punten waarover hij sprak? 

• DE TITEL  "Ik werd in oktober 2022 verkozen tot Leraar van het Jaar. Zo'n titel helpt je heel goed om je boodschap te verspreiden. Je krijgt veel media-aandacht, mag keynote speeches houden, wordt uitgenodigd op beurzen en komt in contact met invloedrijke mensen. Zo liep ik kort geleden een dagje mee met de minister. Dat gebeurt normaal niet zo snel. We bespraken onder meer hoe het onderwijs in elkaar zit, wat zijn ministerie nu doet voor het onderwijs en wat er nog nodig is. Natuurlijk legde ik ook mijn standpunten op tafel. Bijvoorbeeld dat we het niet meer moeten hebben over 'hoger' en 'lager' onderwijs. Dat wekt te veel de indruk dat het eerste beter is dan het laatste. Nederland heeft mbo-scholen even hard nodig als hbo-scholen en universiteiten." 

• DE MBO'ER  "Als Leraar van het Jaar kan ik goed benadrukken hoe mooi het mbo is. En dat mbo'ers hard nodig zijn. Dat laatste dringt gelukkig ook steeds beter door tot de samenleving. Probeer maar eens een loodgieter te krijgen. Of een schilder. Die hebben zó een wachttijd van twee jaar. Dat er duidelijk behoefte is aan mbo'ers, maakt het volgens mij ook aantrekkelijker om te kiezen voor één van de ruim 360 mbo-opleidingen in Nederland. Het besef groeit dat je niet per se een hbo- of wetenschappelijke opleiding nodig hebt om goed terecht te komen. Steeds meer mensen zien het mbo niet als opstapje naar theoretischer vervolgonderwijs. Laat staan dat ze het minder waard vinden. Zij beginnen er gewoon mee omdat het hen het leukst lijkt."  

• DE BUCKETLIST  "Wat wil je in het leven? Waar ligt je passie? En welke opleiding past daar dan bij? Over die vragen laat ik mijn studenten nadenken. Bijvoorbeeld via mijn 'bucketlist-lessen'. Daarin vertel ik eerst mijn eigen verhaal. Toen ik dertien jaar geleden kanker kreeg, maakte ik namelijk een bucketlist, vol dingen die ik nog wilde in het leven. Onder andere: de docent worden die ik zelf had willen hebben. Ik ben toen een lerarenopleiding gaan doen. Met dat verhaal inspireer ik studenten. Ik stimuleer ze om verder te denken dan doelen als 'veel geld', 'dikke auto' en 'groot huis'. Om te ontdekken waar hun hart ligt – en hun hart te volgen. Ook als dat betekent dat ze nu niet de juiste studie doen."  

• DE PRAKTIJK  "Vragen van studenten zijn prachtige aanknopingspunten voor ontwikkeling. Hebben ze interesse in een andere studie, een ander beroep? Dan spoor ik ze aan daarvan te proeven – door eens een kijkje te nemen bij een andere opleiding, bijvoorbeeld. En verbazen mijn studenten Retail zich over de hoge prijs van een fles olijfolie? Dan leg ik natuurlijk het proces uit van olijfboom naar winkelmand – en hoeveel elke stap kost. Maar nog liever laat ik ze dat proces zelf ervaren. Zo ben ik met een groepje niveau-2-studenten naar Lesbos geweest. Daar plukten ze olijven, maakten ze olijfolie en deden ze die in flessen. Ze probeerden zelfs wat flessen te verkopen. Het is maar één van de talloze manieren om lesstof tastbaar te maken, te koppelen aan de echte wereld. Onderwijs wordt leuker als je de praktijk erbij betrekt. Kennis blijft dan beter hangen." 

• DE AFSTAND  "Er zijn meer mogelijkheden voor dit soort internationale projecten dan veel mbo-scholen denken. Maar natuurlijk is zo'n reis naar het buitenland wel uitzonderlijk. Ook ik geef normaal les in een lokaal. Dat betekent echter niet dat mijn studenten daar ook altijd zijn! Wie wil, mag altijd komen. Maar sommigen heb ik ook de vrijheid gegeven om mijn lessen online te volgen. Vanuit huis, bijvoorbeeld. Of vanuit een koffietentje. Alleen aan het begin van het jaar zit iedereen nog in de klas. Die eerste maanden leer ik ze kennen en bouw ik een band met ze op. Zo kan ik inschatten voor wie online onderwijs niet werkt en voor wie juist beter. Voor mensen met een andere moedertaal is het bijvoorbeeld vaak handig om fysiek aanwezig te zijn. Maar het verschilt per persoon. Ieder individu leert het best op zijn of haar eigen manier. Dat inzicht mag nog beter doordringen tot het mbo." 

• DE TECHNOLOGIE  "Dankzij technologie kunnen studenten nu volwaardig les op afstand krijgen – een prima voorbereiding op wérken op afstand, wat steeds normaler wordt. En Artificial Intelligence, zoals ChatGTP, kan het lesgeven beter maken. Ik denk echt dat we AI moeten omarmen, er niet bang voor moeten zijn. Ook de rekenmachine, een vroege vorm van AI, riep ooit weerstand op. Inmiddels is die niet meer weg te denken. Als docent kun je ChatGTP bijvoorbeeld gebruiken als je net een thema hebt besproken. Laat het programma razendsnel een lijstje maken met tien waarheden en vijf leugens over dat thema. En vraag je studenten om de leugens te ontdekken. Een heel makkelijke en leuke werkvorm, razendsnel binnen handbereik dankzij ChatGTP!"  

• DE MOGELIJKHEDEN  "Veel docenten voelen weerstand bij online onderwijs. Soms zijn dat bijna-gepensioneerden die geen ruimte meer voelen om af te stappen van hun oude manier van lesgeven. Dat is oké. Maar vaak zijn het ook jongere docenten. Zij zien het belang van online onderwijs wel, willen er ook mee aan de slag, maar weten niet hóé. Ze hoeven echter niet alles zelf te verzinnen. Op de website onderwijs-op-afstand.nl staan bijvoorbeeld veel verschillende werkvormen. En ze kunnen ook ervaringen uitwisselen met collega's; hun zelfs vragen om eens aan te schuiven bij een online les en feedback te geven. Uiteindelijk wordt het mbo daar beter van. En dat bereidt studenten beter voor op hun toekomst."

Podcast 'Uit Liefde voor het Vak'  Dimitri van Dillen werkt als docent aan de opleiding Retail van het ROC van Twente. Hij geeft daar de vakken ICT en Ondernemend Gedrag. De Leraar van het Jaar mbo 2022/2023, ambassadeur van leraar24.nl en co-eigenaar van onderwijs-op-afstand.nl was de eerste gast van de podcastserie 'Uit Liefde voor het Vak'. In elke aflevering spreekt presentator Sander Denneman hierin met een aansprekend persoon over het mbo – van didactische vormen tot trends in het heden en verleden.