“Vermenigvuldigen in het mbo doe je door te delen”

1. DE DOCENT

“Ik vond het heel leuk om mbo-docent te zijn. Om met studenten te werken: mensen die hun plek zoeken in de samenleving en zich in volle vaart aan het ontwikkelen zijn – als professional en persoon. Ik genoot ervan om met hen te kijken wat ze nodig hadden voor het beroep dat ze vaak heel bewust gekozen hadden. Om met hen te onderzoeken hoe zij met al hun talenten konden bijdragen aan de samenleving. En om hen hierin te coachen. Ik deel graag kennis; niet alleen theorie, ook ervaringen. Want als je kennis deelt, leren mensen van jou en kunnen zij hun nieuwe kennis doorgeven. Bovendien leer je zelf ook veel: zij reageren vaak met interessante inzichten en vanuit verrassende perspectieven. Dat gebeurt zeker als je echt contact met hen maakt. Niet voor niets is mijn motto ‘Je vermenigvuldigt door te delen’.”

2. DE INVLOED

“Dat motto ervoer ik zelf voor de klas. En zie ik ook nu nog elke dag opnieuw. Waarom ik opleidingsmanager ben geworden? Om dezelfde reden waarom ik docent werd én mijn huidige bedrijf oprichtte: Blijven Leren. Ik heb een sterke behoefte om bij te dragen aan de samenleving. En dat uit zich bij mij in pogingen om het onderwijs steeds beter te maken. Met mijn bedrijf help ik docenten en docententeams bijvoorbeeld om effectiever les te geven. Zo staan ze met een fijner gevoel voor de klas. En als docent werkte ik zowel in mijn eigen klas aan beter onderwijs als in verschillende werkgroepen. Als opleidingsmanager ben ik nu nóg meer bezig met de kwaliteit van onderwijs en wat ervoor nodig is om de regio goed te bedienen. Ik merk dat ik in deze rol – met mijn team en in ons college – meer tot stand kan brengen dan als docent. Beter gezegd: ik kan nu nog beter zorgen dat studenten resultaten boeken, successen ervaren en zichzelf ontwikkelen, richting een goede plek in de maatschappij. Dat motiveert me enorm!”

3. DE BAAN

“Een goed curriculum. Een effectieve uitvoering van het onderwijs op onze opleiding. En een leerklimaat waarin onze studenten zich kunnen ontwikkelen. Voor dat alles ben ik eindverantwoordelijk. Het doel is om zo een goede opleiding neer te zetten voor onze gevarieerde studentenpopulatie. En dat doel streef ik gelukkig niet helemaal alleen na: docenten, coaches en ondersteuners werken er nauw voor samen. Het is aan mij om leiding te geven aan deze samenwerking. Voor een deel hou ik me hiervoor bezig met lopende zaken: ik maak contact met de docenten in ons team, check hoe ze zich voelen en hou bijvoorbeeld in de gaten of alle werkprocessen goed gaan. Maar naast operationeel is mijn baan ook strategisch. Ik onderzoek onder meer hoe we onze opleiding nóg beter kunnen laten aansluiten op de behoefte van het werkveld en wat er speelt in de regio. Hierin vaar ik ook op expertise van anderen. Van de docenten uit mijn team tot de opleidingsadviseurs van partners uit de zorg-, welzijns- en dienstverleningssector.”

4. HET MAATWERK

“Het middelbaar beroepsonderwijs is in beweging. Net als beroepen zelf en de samenleving als geheel. Als opleiding is het belangrijk om aangehaakt te blijven bij die ontwikkelingen; om studenten toekomstbestendig op te leiden. Een belangrijke ontwikkeling in het onderwijs is de focus op maatwerk. Die focus komt mede voort uit de behoefte van studenten. Zij zijn gewend aan een maatschappij die hun keuzeopties biedt, dus verwachten ze dat ook van hun studie. Ze willen een leertraject op maat, passend bij hun voorkeuren. Hoe kunnen we aansluiten bij hun individuele wensen, binnen het kader van de eindtermen en examens die voor iedereen gelijk zijn? Of moeten er verschillende leerpaden komen met verschillende eindtermen? Daarover denken we nu na. Eén idee is dat we in de toekomst niet alleen diploma’s uitgeven, maar ook ‘certificaten’: deeldiploma’s voor stukjes van onze opleiding. Dat is best spannend, want stel dat er minder mensen een diploma halen, omdat ze vaker voor een certificaat kiezen. Staan we dan te boek als een slechtere opleiding? En daalt dan ons rendement?”

5. DE PRIKKEL

“Nu al bieden we een aantal grote organisaties tienweekse cursussen aan. In zo’n cursus krijgen medewerkers actuele kennis en kunde aangereikt die hun organisatie relevant voor ze vindt. Zodra deelnemers ervaren hoe interessant dit is én dat ze het kunnen combineren met hun werk en dagelijks leven, worden ze vaak enthousiast. Soms zo enthousiast dat ze besluiten onze volledige opleiding te volgen, wat natuurlijk fantastisch is. Misschien zou dit ook het effect kunnen worden als we mensen deeldiploma’s laten halen. Het is best mogelijk dat de succeservaring van een certificaattraject hen prikkelt om onze hele opleiding te volgen. Want het doet echt wat met mensen als ze successen behalen. Dan blijven ze vaak met hun ontwikkeling bezig – en in ons geval kunnen ze dan breder inzetbaar worden in de zorg-, welzijns- en dienstverleningssector. Als wij onze opleiding zó kunnen opbouwen dat het mensen stimuleert om te blijven leren, dan doen we dat graag.”

6. DE LOCATIE

“Wáár we lesgeven verandert ook. Zo gaan onze docenten de laatste tijd meer naar de organisaties toe waar studenten stage lopen. Soms ook echt om hen ter plekke te begeleiden en les te geven. We merken dat dit onze studenten helpt om hun kennis beter in de praktijk te brengen. Zeker de huidige generatie. Veel van hen hebben een deel van hun studie in de coronatijd gedaan en daardoor minder praktijklessen gehad. En flink wat stageorganisaties kampen met een personeelstekort; zij hebben vaak minder tijd voor stagebegeleiding dan vroeger. Of onze begeleiding nu bij een organisatie is of op school, we proberen samen met studenten en het werkveld hun richting te bepalen. Wat moeten en willen ze kunnen en kennen? Daar concentreren we ons onderwijs op – met als insteek dat we ze ook altijd veel van en met elkaar laten leren.”

7. DE TOEKOMST

“Digitalisering – inclusief kunstmatige intelligentie – zal de banen in onze sector sterk veranderen. Maar hoe precies? En wat moeten onze studenten in de steeds verder gedigitaliseerde toekomst kunnen of kennen? Dat onderzoeken we. We zien digitalisering daarbij niet per se als bedreiging. We kijken vooral hoe het onze sector en ons onderwijs kan versterken. En welke kennisbasis onze studenten moeten ontwikkelen om digitale middelen goed in te zetten. Concrete plannen zijn er nog niet, maar dat we de kansen van nieuwe technologieën willen grijpen, staat vast. Zonder dat we álles digitaal willen doen, trouwens. Voor goed onderwijs is volgens mij meer nodig. Het blijft essentieel om soms face to face met elkaar in een ruimte te zijn en ook op die manier contact te maken.”

Podcast 'Uit Liefde voor het Vak

Shauna Plompen is pedagoog met jarenlange ervaring als mbo-docente. Sinds 2022 is ze opleidingsmanager op het ROC van Amsterdam en Flevoland, specifiek voor de studie Dienstverlening, Zorg en Welzijn. Daarnaast heeft ze een eigen bedrijf: Blijven Leren. Hiermee stimuleert ze docenten(teams) in heel Nederland om met meer plezier voor de klas te staan en hun onderwijs effectiever te maken. Zij was de tweede gast van de podcastserie 'Uit Liefde voor het Vak'. In elke aflevering spreekt presentator Sander Denneman hierin met een aansprekend persoon over het mbo – van didactische vormen tot trends in het heden en verleden, zoals het gebruik van Artificial Intelligence.